آشنایی با بهترین نرم‌افزارهای مانیتورینگ سرور

برای بررسی مشکلات و اطمینان از عملکرد صحیح سرور، می‌توانید از نرم افزار مانیتورینگ سرور استفاده کنید. گاهی استفاده از یک ابزار کنترل‌کننده، به‌خصوص زمانی که صحبت از معماری سرور می‌شود، اهمیت زیادی در روند اجرای عملکردهای مختلف دارد. اگرچه نظارت روی سرور به‌خودی‌خود می‌تواند کار سخت و پیچیده‌ای باشد، اما ابزارهای مانیتورینگ سرور این پیچیدگی را کاهش می‌دهد. در ادامه این مطلب از بلاگ ابر زس بهترین نمونه‌های نرم افزار مانیتورینگ سرور را معرفی کرده و می‌بینیم که چرا به این ابزارها نیاز داریم.

نرم افزار مانیتورینگ سرور چیست؟

برای بررسی عملکرد سرور و نحوه استفاده از منابع آن، به نرم افزار مانیتورینگ سرور نیاز دارید. این نرم‌افزارها با بررسی عملکرد و نحوه جمع‌آوری و آنالیز معیارهای مختلف، روی عملکرد کلی سرور نظارت می‌کنند. داده‌های به‌دست‌آمده از این نرم‌افزارها نشان می‌دهد که آیا برنامه‌ها به‌خوبی اجرا شده و سرور منابع کافی برای اجراهای فرایندهای اساسی خود را در اختیار دارد یا خیر. در روند بررسی و مانیتورینگ سرور، اجزای کلیدی آن شامل CPU، دیسک، رم، شبکه و … بررسی می‌شود. بررسی معیارهای مختلف در هریک از این منابع، به‌صورت زیر است:

• CPU: میزان استفاده از CPU نباید از یک حد مشخصی بیشتر شده و از حالت ایده‌آل خود خارج شود. در روند مانیتورینگ سرور این مسئله بررسی می‌شود تا استفاده از CPU به طور مداوم به مقدار حداکثر توان آن نزدیک نباشد.
• بررسی حافظه استفاده شده RAM: میزان حافظه مرتباً توسط این نرم‌افزارها بررسی می‌شود تا در صورت نزدیک شدن به حداکثر حافظه موجود، نسبت به افزایش آن یا افزودن رم اقدام کنید.
• فضای ذخیره‌سازی: اطلاع از فضای ذخیره‌سازی استفاده شده دیسک در سیستم‌های مختلف بسیار مهم است.
• شبکه: پهنای باند و توان عملیاتی شبکه در روند مانیتورینگ بررسی می‌شود تا نحوه تحویل ترافیک به سرور تحت‌نظر باشد.

علاوه بر این موارد، بسیاری دیگر از معیارهای خاص استقرار در سرور، در روند مانیتورینگ بر اساس نوع نرم‌افزاری که استفاده می‌کنید، بررسی می‌شود.

آیا به مانیتورینگ سرور نیاز داریم؟

استفاده از نرم‌افزارهای کمکی مانند نرم افزار مانیتورینگ سرور جزو ضروری و الزامی در زیرساخت‌های فناوری اطلاعات از جمله سرور ابری است. این نرم‌افزارها برای ارزیابی و بررسی زمان‌های کارکرد سیستم، قطعی و عملکرد کلی آن ارائه می‌شوند. هرگونه اشکال در روند اجرای عملکردها و یا قطعی سرور می‌تواند باعث شود تا روند ارائه خدمات به کاربران مختل گردد. زمانی که از ابزارهای نظارتی استفاده می‌کنید، می‌توانید داده‌ها را جمع‌آوری کرده و با بررسی پروژه و جنبه‌های قوت یا ضعف آن، به بهبود کیفیت عملکرد خود کمک کنید.

مهم‌ترین معیاری که در روند مانیتورینگ سرور بررسی می‌شود، دسترسی به سرور و مدت زمان پاسخ‌دهی آن است. همچنین این کار می‌تواند هرگونه خطا یا اخطارهای مربوط به خرابی فایل‌ها، نقص‌های امنیتی و… را بررسی کند. استفاده از نرم افزارهای مانیتورینگ نه‌تنها در کنترل آسیب مؤثر است، بلکه به پیشگیری از بروز مشکل هم کمک می‌کند. این ابزارها نشان می‌دهد که آیا ظرفیت حافظه دیسک کم است؟ آیا CPU در زمان‌های اوج کار سرور نمی‌تواند پاسخگو باشد؟ همه این موارد و بسیاری کنترل‌های دیگر به‌وسیله ابزارهای مانیتورینگ بررسی می‌شوند. با بررسی و تجزیه‌وتحلیل داده‌های حاصل از این نظارت، می‌توان عملکرد کلی سرور را درک کرده و با ارزیابی آن، مشکلات مربوط به ارائه خدمات سرور را متوجه شده و رفع کنید.

اگرچه مانیتورینگ سرور یک فرایند پیچیده است، اما نمی‌توان گفت که خودتان قادر به پیاده‌سازی و اجرای آن نیستید. ابزارهایی به طور اختصاصی برای این کار ارائه شده‌اند. استفاده از یک نرم افزار مانیتورینگ سرور می‌تواند دردسرهای بررسی مداوم عملکرد سرور را کاهش داده و به شما کمک کند تا با اطمینان خاطر بیشتری، روند عملکرد سرور را بررسی کنید. این کار به صرفه‌جویی در زمان هم کمک کرده و می‌توانید زمانی را که بدون ابزارهای مانیتورینگ، برای نظارت بر سرور صرف می‌کردید، حالا برای بهبود عملکردهای مختلف اختصاص دهید.

۱۰ نرم افزار برتر مانیتورینگ سرور

همان‌طور که اشاره کردیم، نظارت بر عملکرد سرور ازطریق استفاده از یک نرم افزار مانیتورینگ سرور اهمیت زیادی دارد. اما سؤال اصلی اینجاست که کدام نرم‌افزار گزینه بهتری است و قابلیت‌های متعددی ارائه می‌دهد که تمام معیارهای لازم برای مانیتورینگ را در برمی‌گیرد. در ادامه، ۱۰ نرم‌افزار برتر مانیتورینگ سرور در سال ۲۰۲۳ را به شما معرفی می‌کنیم.

۱. نرم افزار Sematext

هرآنچه را که برای بررسی عملکرد سرور نیاز دارید، در ابزار Sematext ارائه می‌شود. این یکی از بهترین گزینه‌ها در بین انواع نرم افزار مانیتورینگ سرور است که علاوه بر سرور، برنامه‌ها، Stackها در محیط ابری و یا همه این موارد را در کنار هم بررسی می‌‌کند. آنچه که در این ابزار بررسی می‌شود، عبارت است از:

• CPU
• حافظه، استفاده از دیسک
• IO
• بار شبکه
• معیارهای سفارشی
• و چندین معیار دیگر

در نرم افزار Sematext می‌توانید هشدارها و داشبوردهای پیش‌فرض برای اکثر stackهای فناوری را دریافت کرده و با سفارشی‌سازی گزارش‌ها و مؤلفه‌ها، معیارهای سنجش و رویدادهایی که برایتان اهمیت بیشتری دارد را دریافت کنید.

۲. نرم افزار پرومتئوس و گرافانا

نرم‌افزارهای Prometheus و Grafana جزو شناخته‌شده‌ترین ابزارهای مانیتورینگ سرور و از نوع ابزارهای منبع‌باز و رایگان هستند. این ابزارها به دلیل برآورده‌کردن انواع نیازهای نظارت سرور، بسیار محبوبیت دارند. نکته‌ای که باید به آن توجه کنید، آن است که نصب و استفاده از نرم‌افزارهای Prometheus و Grafana به پیکربندی اختصاصی نیاز داشته و پیچیدگی خاص خود را دارد، زیرا جزو راه‌حل‌های دستی محسوب می‌شوند. چنانچه مهارت کافی در روند مانیتورینگ سرور دارید، استفاده از این برنامه‌ها می‌تواند یک گزینه عالی باشد.

یکی از مزایای اصلی نرم افزار مانیتورینگ سرور پرومتئوس، آن است که روی زیرساخت‌های شما قابل اجرا بوده و درنتیجه، نیازی نیست داده‌های مرتبط به معیارهای بررسی سرور را به اشخاص ثالث ارائه دهید. اعلان‌های مربوط به مانیتورینگ سرورها که در ابزارهای Grafana و Prometheus ارائه می‌شود، توسط چند کانال از جمله Slack ،PagerDuty ،Microsoft Teams و … پشتیبانی می‌شوند. به‌طورکلی، ترکیب ابزارهای قوی منبع‌باز پرومتئوس و گرافانا انعطاف‌پذیری قابل‌توجهی را با بک‌اند (Backend) ارائه می‌دهد که یک مانیتورینگ کامل سرور را فراهم می‌کند.

۳. SolarWinds Server & Application Monitor

نرم افزار SolarWinds Server & Application Monitor یک سرویس مانیتورینگ سرور عالی و قابل اطمینان است که می‌تواند برای انواع سرورهای ابری عمومی، اختصاصی یا ترکیبی پیاده‌سازی شود. معیارهای مانیتورینگ در این ابزار، بسته به محیط سرور ارائه می‌شود. البته این ابزار نه‌تنها برای بررسی سرور، بلکه برای نظارت روی کل زیرساخت مفید است.

مهم‌ترین قابلیت‌های این نرم افزار مانیتورینگ سرور عبارت است از؛ مانیتورینگ خودکار سرویس‌ها، مانیتورینگ از راه دور (Remote)، نظارت بر سلامت سرور، نظارت بر برنامه‌های سرور، مانیتورینگ موجودی سرور و بررسی پروسه عملکرد سرور.

۴. نرم افزار Dynatrace

یکی دیگر از بهترین و کامل‌ترین ابزارهایی که در لیست نرم افزار مانیتورینگ سرور می‌توانیم بررسی کنیم، Dynatrace است. این یک ابزار تمام عیار و کامل است که هم عملکرد سرور را بررسی کرده و هم می‌توان به‌صورت نرم‌افزار به‌عنوان سرویس (SaaS) از آن استفاده کرد. نرم افزار Dynatrace با بررسی معیارهای ضروری سرور و همچنین گزارش‌های سرور، نیازهای مرتبط با مانیتورینگ سرور را برآورده می‌کند.

استفاده از Dynatrace نسبتاً ساده است؛ زیرا راه‌اندازی آن تنها چند دقیقه طول کشیده و با دسته‌بندی معیارها در داشبوردهای مختلف، درک کلی درباره عملکرد CPU، حافظه و سلامت شبکه سرورها را ارائه می‌دهد. یکی از ویژگی‌های جالب در این ابزار، آن اس که می‌تواند علاوه بر مانیتورینگ سرور از هوش مصنوعی هم استفاده کرده و مشخصات کلی معماری برنامه، ازجمله مسائل مربوط به دردسترس بودن و عملکرد اساسی را ارائه دهد. با نیاز به حداقل هزینه و پیچیدگی کمتر عملیات نظارت و مانیتورینگ، می‌توان Dynatrace را به‌عنوان یکی از بهترین راه‌حل‌های مانیتورینگ در سرور معرفی کرد.

۵. Datadog

نرم افزار Datadog یکی دیگر از سیستم‌های مانیتورینگ سرور برای زیرساخت‌ها، برنامه‌ها، شبکه و گزارش‌های عملکردی است. از ویژگی‌های برجسته Datadog می‌توان به ارائه یک نمای یکپارچه از مانیتورینگ بر اساس معیارهای مرتبط با بررسی و ردیابی گزارش سرور، اشاره کرد. رفع مشکل و اشکال‌زدایی عملکردها در خود سرور، باعث می‌شود تا از نظر زمانی یک مزیت اساسی در روند مانیتورینگ داشته باشید. برای مثال، می‌توانید با نظارت معیارهای عملکردی سرور در کنار داده‌های برنامه، به رفع مشکلات پنهان منجر به تأخیر، مانند هاست‌های با بار زیاد یا پایگاه‌های داده شلوغ، کمک کنید.

مزیت دیگر این نرم افزار مانیتورینگ سرور آن است که نصب ساده‌ای دارد. به‌محض راه‌اندازی این سرویس، می‌توانید ازطریق داشبوردهای برنامه، معیارهای مانیتورینگ را در لحظه و بی‌درنگ بررسی کنید. اعلان‌های این نرم‌افزار استاندارد بوده و می‌توان با تنظیم اعلان‌های سفارشی بر اساس انواع معیارها، رویدادها و سایر منابع داده، از نمایش هشدارهای غیرضروری جلوگیری کرد.

۶. نرم افزار Zabbix

نرم افزار Zabbix یک ابزار منبع‌باز و رایگان  با مجموعه‌ای کامل از ویژگی‌های متعدد است و هیچ بسته اشتراکی برای آن در نظر گرفته نشده است. این نرم‌افزار به کاربران کمک می‌کند تا روی عملکرد سرور و هاست‌ها نظارت داشته باشید و در عین حال کار با آن انعطاف‎‌پذیری بالایی دارد. علاوه بر ویژگی‌ها و ابزارهای متعدد بررسی سرور و معیارهای مختلف مانند CPU یا حافظه، برخی قالب‌های اضافی در این نرم‌افزار وجود دارد که امکان نظارت بر همه سرورها و سیستم‌عامل‌های محبوب را فراهم می‌کند.

یکی از ویژگی‌های جذاب زبیکس آن است که اجازه جمع‌آوری داده‌های نظارت در معیارهای مختلف دستگاه‌های شبکه، Cloud، کانتینرها و ماشین‌های مجازی، دیتابیس‌ها، برنامه‌ها، نقاط پایانی HTTP و … را ارائه می‌دهد. اعلان‌های این برنامه ازطریق چندین پلتفرم مختلف ازجمله On-Call، Opsgenie، Pagerduty، Slack، MS Teams، Telegram یا Webhooks مدیریت می‌شود.

همچنین برای آن که بتوانید بهتر با این نرم‌افزار کار کنید، مجموعه کاملی از انواع دوره‌ها و موارد آموزشی را ارائه می‌دهد که به تخصص بیشتر در اجرای عملکردهای مختلف زبیکس کمک می‌کند. باوجود آن که نصب و استفاده از Zabbix واقعاً ساده است، اما تقریباً از هر جنبه‌ای از جوانب مختلف زیرساختی پشتیبانی می‌کند.

بیشتر بخوانید: زبیکس چیست؟

بیشتر بخوانید: آموزش نصب زبیکس

۷. نرم افزار مانیتورینگ سرور New Relic

نرم افزار New Relic به ارائه یک دید کلی از زیرساخت سرور معروف است. این یکی از ابزارهای جدید مانیتورینگ سرور است که به طور خاص روی مانیتورینگ کانتینر و سرور تمرکز بیشتری دارد. با کمک این ابزار می‌توانید تمامی متریک‌های مورد نظر خود را در کنار هم ترکیب کرده و تنها با چند کلیک مشاهده کنید که چگونه این متریک‌ها با هم مرتبط شده و دیتای مورد نیاز‌تان را در اختیارتان قرار می‌دهند.

این نرم افزار مانیتورینگ سرور دارای یک فریم‌ورک یکپارچه‌سازی باز است که انعطاف‌پذیری بالایی داشته و به ادغام و پشتیبانی سیستم‌هایی از جمله Prometheus ،Kubernetes ،AWS ،Azure ،GCP ،MySQL ،NGINX ،Apache Kafka ،Apache Cassandra و بسیاری موارد دیگر کمک می‌کند. در کمتر از ۵ دقیقه می‌توانید این ابزار را راه‌اندازی کرده و درک کلی از عملکرد سیستم به دست آورید. ویژگی‌های سفارشی‌سازی متعدد و امکان ادغام با سرویس‌های دیگر، به کاربری آسان نرم افزار New Relic کمک می‌کند. چنانچه بیشتر بار کاری سیستم شما با Kubernetes و کانتینرها مرتبط است، New Relic یک انتخاب عالی مانیتورینگ برای شما خواهد بود.

۸. ManageEngine OpManager

یکی دیگر از گزینه‌های محبوب در بین انواع نرم افزار مانیتورینگ سرور که می‌توانیم به شما معرفی کنیم، ابزار ManageEngine OpManager است. این یک نرم افزار مانیتورینگ عملکرد سرور است که جزو گزینه‌های ساده و مقرون‌به‌صرفه‌تر به شمار می‌رود و تمرکز بیشتری روی شبکه دارد. قابلیت‌های پیچیده نظارت بر سرور و شبکه، مانند ارائه دید کلی جریان ترافیک شبکه و نظارت بر شبکه سرور end-to-end از ویژگی‌های این نرم‌افزار است. یکی از ویژگی‌ها جالبی که درباره این نرم‌افزار وجود دارد، این است که چنانچه سازمان شما از VoIP استفاده می‌کند، ManageEngine OpManager قادر است تا به‌راحتی عملکرد VoIP را روی سرورها بررسی کرده و به بهبود آن کمک کند.

ویژگی مهم دیگر این نرم‌افزار آن است که امکان پشتیبانی از مانیتورینگ هر دستگاه فیزیکی با اتصال شبکه و آدرس IP مانند سرورها، سوئیچ‌ها، روترها، لودبالانسرها، فایروال‌ها، پرینترها و دستگاه‌های ذخیره‌سازی را فراهم می‌کند. این نرم‌افزار به طور مداوم شبکه را بررسی کرده و دید کلی درباره کنترل آن به شما ارائه می‌دهد. چنانچه روند کار شما به‌گونه‌ای است که روی مانیتورینگ شبکه تأکید بیشتری دارید، نرم افزار ManageEngine OpManager انتخابی عالی برایتان خواهد بود.

۹. نرم افزار مانیتورینگ سرور Nagios XI

Nagios XI هم یکی دیگر از نرم افزارهای جامع برای مانیتورینگ سرورها و شبکه‌های سازمانی است. Nagios XI نسخه تجاری Nagios است که علاوه بر نسخه‌ منبع‌باز آن ایجاد شده و در کنار ارائه قابلیت‌های بیشتر، به زمان کمتری برای مدیریت نیاز دارد. آنچه که در درجه اول بررسی می‌شود، شامل معیارهای سرور، عملکرد برنامه و ترافیک شبکه است. Nagios با استفاده از عوامل نظارت روی عناصر شبکه و اجزای مانیتورینگ، کار خود را انجام می‌دهد.

در این نرم افزار مانیتورینگ سرور از پروتکل مدیریت شبکه ساده یا SNMP (Simple Network Management Protocol) برای اتصال به سوئیچ‌های شبکه یا سایر مؤلفه‌ها استفاده شده است. همچنین از پروتکل Windows Management Instrumentation (WMI) برای ایجاد ارتباط با محصولات مبتنی بر ویندوز استفاده کرده و داده‌ها را جمع‌آوری می‌کند.

ابزار Nagios را می‌توانید به‌عنوان یک نسخه قابل دانلود با بسته‌های خاص برای هر محصولی که در ویندوز یا لینوکس اجرا می‌شود، استفاده کنید. پس از دانلود و نصب این نرم‌افزار، نیاز است تا برخی تنظیمات اولیه را انجام داده و پس از استقرار عوامل اساسی، داده‌ها در Nagios وارد شده و داشبوردهای استاندارد آن ساخته می‌شوند. قابلیت‌های سفارشی‌سازی متنوع در این برنامه باعث شده تا برای اغلب سازمان‌ها و نیازهای متنوع آن‌ها برای یک سرویس مانیتورینگ، مناسب باشد. البته لازم است به این نکته توجه کنید که استفاده از این قابلیت‌های اضافی سفارشی‌‍سازی که پیچیدگی بیشتری هم دارند، هزینه‌های بیشتری را هم به دنبال خواهند داشت. این نرم‌افزار را می‌توانید برای تا ۷ نود به صورت رایگان استفاده نمایید.

۱۰. AppDynamics

نرم افزار AppDynamics پلتفرمی است که به افزایش سرعت تحول دیجیتالی با دید کلی که برای عملکرد سرور و نظارت بر برنامه‌ها به آن نیاز دارید، کمک می‌کند. در این نرم افزار مانیتورینگ سرور می‌توانید مسائل مربوط به عملکرد سرور برنامه را که ممکن است بر عملکرد کاری شما تأثیر داشته باشد، در کنار معیارهای مربوط به سرور و اپلیکیشن، بررسی کرده و دید کلی برای بهبود آن‌ها داشته باشید.

این برنامه، با مجموعه کاملی از داشبوردها و معیارها همراه شده و از هشدارهای دقیق که قابلیت ادغام با ابزارهای هشدار جداگانه و مدیریت مواردی مانند ServiceNow ،PagerDuty و Jira را دارند، پشتیبانی می‌کند. چنانچه روند کار شما بیشتر تجارت محور است، AppDynamics یک راه‌حل خوب برای مانیتورینگ سرور محسوب می‌شود.

جمع‌بندی

در این مطلب، با روند بهترین‌های ابزارهای مانیتورینگ سرور آشنا شده و دیدیم که چرا باید از این نرم‌افزارها استفاده کنیم. همچنین ویژگی‌ها و قابلیت‌هایی که برای نظارت روی عملکرد سرور، ارائه می‌دهند را بررسی کردیم. برخی از این نرم‌افزارها حتی عملکرد خود را گسترش داده و علاوه بر سرور، روی موارد دیگر مانند شبکه هم نظارت دارند.

ابر زَس تحت سرویس‌های مدیریت‌ شده راهکار مانیتورینگ دلخواه‌تان را روی سرویس‌ ابری پیاده‌سازی و پیکربندی کرده و تحویل‌تان می‌دهد.