ورسل چیست؟ آشنایی با پلتفرم توسعه فرانتاند
در این مقاله قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که پلتفرم ورسل چیست و چگونه امکان توسعه فرانتاند را فراهم میکند. همچنین ویژگیها، امنیت و هزینههای Vercel را بررسی خواهیم کرد.
پلتفرم Vercel چیست؟
ورسل یک پلتفرم یکپارچه ابری برای توسعهدهندگان فرانتاند است که برای پیادهسازی، مدیریت و افزایش مقیاس وب اپلیکیشنهای بدون سرور و وبسایتهای استاتیک به کار میرود.
اما دلیل محبوبیت ورسل چیست؟ این پلتفرم به دلیل سرعت بالا و توانایی مدیریت حجم بالایی از ترافیک بین توسعهدهندگان محبوب شده است. در این پلتفرم میتوانید از زبانهای برنامهنویسی و فریمورکهای متنوع برای توسعه اپلیکیشن استفاده کنید و از قابلیتهایی مانند SSL خودکار، استقرار مداوم (CD)، قابلیتهای بدون سرور (Serverless) و البته فضای هاست برای اجرای پروژه توسعه اپلیکیشن خود بهره ببرید. منظور از قابلیتهای بدون سرور قطعا عدم وجود سرور نیست؛ بلکه مفهوم آن، جدا کردن فرایند پیادهسازی، مدیریت و نگهداری زیرساخت سرور، از فرایند توسعه نرمافزار است تا به این ترتیب، توسعهدهندگان فارغ از این دغدغهها تنها به توسعه مشغول شوند.
ورسل به توسعهدهندگان بخش فرانت امکان میدهد که مراحل پیچیده تنظیمات شبکهسازی یا احراز هویت در سرور بکاند، کَشینگ فرانتاند، تنظیم DNS و موارد دیگر را به راحتی مدیریت کنند. این پلتفرم در توسعه و ترویج معماری Jamstack نقش کلیدی داشته است. Jamstack در رویکرد توسعه وبسایتهای استاتیک و قابلیتهای بدون سرور به کار میرود و برای ساختن وباپلیکیشنهای پرسرعت و امن استفاده میشود.
ورسل که در گذشته به نام ZEIT مشهور بوده همچنین نام شرکت مادر Next.js (فریمورک مبتنی بر React) است. Next.js یک فریمورک برای توسعه اپلیکیشنهایی است که در سمت سرور اجرا میشوند. یکپارچگی مناسب ورسل با Next.js، یکی از دلایل دیگر محبوبیت ورسل در بین توسعهدهندگان برای ترکیب معماریهای مختلف است.
بیشتر بخوانید: React چیست؟
در ادامه به پاسخ این سوال میپردازیم که دلیل استفاده از پلتفرم ورسل چیست؟
دلیل استفاده از ورسل چیست؟
از مهمترین ویژگیهای ورسل، رایگان بودن آن (البته تنها برای کاربریهای ساده) است. استقرار در ورسل روی شبکه لبه (Edge Network) انجام میشود؛ به این معنی که ورسل به جای اینکه بر یک سرور مبتنی باشد، از سرورهای قرار گرفته در نقاط جغرافیایی مختلف جهان بهره میبرد. به این ترتیب بهطور محسوس زمان لودینگ وبسایت یا وباپلیکیشن شما را کوتاه میکند. همچنین با اضافه کردن لایه کَشینگ و با استفاده از قابلیتهای بدون سرور، امکان اجرای بکاند را فراهم میکند. در این پلتفرم خبری از تنظیم دستی سرورها، درگیر بودن با کانتینرهای داکِر، راهاندازی Nginx و تتظیمات DNS نیست.
این تکنولوژی با داشتن رابط کاربری ساده در کنار یکپارچهسازی با ابزارهای محبوب GitHub و GitLab مدیریت پروژه را آسان میکند. همچنین به توسعهدهندگان امکان میدهد که پروژههای خود را در یک دامنه شخصی (یا یک URL رایگان) راهاندازی کرده و با استفاده از SSL اتوماتیک رایگان، از ارتباط رمزگذاری شده بین سرور و مرورگر استفاده کنند. دلیل دیگر برای استفاده از ورسل این است که بدون پیادهسازی ارکستریشن، با افزایش ناگهانی بار ترافیک سرور، بهصورت خودکار مقیاس آن افزایش پیدا میکند.
بیشتر بخوانید: ارکستریشن چیست؟
مزایای استفاده از ورسل چیست؟
احتمالا این سوال برایتان مطرح است که بزرگترین مزیت ورسل چیست؟ در پاسخ باید گفت که این پلتفرم امکان دیپلوی بسیار ساده وبسایت یا اپلیکیشن شما را فراهم میکند. علاوه بر این با افزایش بار ترافیک، مقیاس سرویس به طور خودکار افزایش پیدا کرده و البته رایگان بودن پلن پایه آن را هم نباید فراموش کرد. در ادامه به دیگر مزیتهای ورسل اشاره میکنیم:
- سازگاری با فریمورکهای جدید: اگر میخواهید که با مدرنترین تکنولوژیهای دنیا کار کنید، ورسل گزینه مناسبی برای شماست. به این معنی که میتوانید ظرف چند دقیقه در این پلتفرم ثبتنام کرده و اپلیکیشن خود را بسازید و موارد مربوط به سرور، افزایش مقیاس یا بهروزرسانی، بهصورت خودکار انجام میشوند.
- عدم نیاز به تنظیمات و استقرار یکپارچه کدهای فرانت اند: در ورسل امکان استقرار یکپارچه کدهای فرانتاند بدون تنظیمات وجود دارد. به همین دلیل توسعهدهندگان به جای اینکه وقت خود را صرف تنظیمات سرور، کانتینرهای داکِر یا Nginx کنند میتوانند روی ساختن اپلیکیشن خود تمرکز داشته باشند.
- گزارشها و شاخصهای عملکرد همزمان: گزارشها، تحلیلها و شاخصهای عملکرد همزمان به توسعهدهندگان کمک میکنند که عملکرد اپلیکیشن خود را بهتر مورد بررسی قرار دهند.
- مقیاسپذیری بالا: مقیاسپذیری به این معنی است که اپلیکیشن شما میتواند هر میزان ترافیکی که داشته باشید را مدیریت کند.
- کاهش زمان لودینگ: ورسل از شبکهای جهانی بهره میبرد که به کمک CDN و کشینگ، زمان لود وب اپلیکیشنها را کاهش میدهد.
- میزبانی داراییهای استاتیک: امکان میزبانی از هر نوع تصویر یا مدیا برای برنامهنویسان بسیار کاربردی است.
- سهولت استفاده: چه یک فرد باتجربه باشید و چه به تازگی کار با فرانت اند را شروع کرده باشید، استفاده از این تکنولوژی ساده است. با استفاده از این پلتفرم، نیازی به نگرانی در مورد تنظیم کانتِینرهای داکِر، راهاندازی Nginx و تنظیمات DNS نیست.
- یکپارچهسازی قوی: این پلتفرم به راحتی به ابزارهایی مانند Slack، Google Lighthouse و غیره متصل میشود. همچنین میتوانید به همراه تیم خود بهصورت گروهی روی پروژه کار کنید.
- CI/CD: با استفاده از یکپارچهسازی مداوم (Continuous Integration) و تحویل پیوسته (Continuous Delivery) توسعهدهندگان میتوانند فرایند استقرار وبسایت را در زمان کمتری انجام دهند.
- آپتایم بالا: ورسل وعده آپتایم ۹۹.۹۹ درصد را میدهد تا توسعهدهندگان اطمینان داشته باشند که اپلیکیشنهای آنها همیشه در دسترس است و به درستی عمل میکند.
- پیشنمایش و تست A/B: در ورسل میتوانید ویژگیهای جدیدی را که اعمال کردهاید بهصورت پیشنمایش یا تست A/B مشاهده کنید.
- جریان مبتنی بر Git: ورسل از رویه مبتنی بر Git استفاده میکند که همکاری و ورژن کنترل را آسان میکند.
معایب ورسل چیست؟
با این که ورسل گزینه خوبی برای پروژههای کوچک بهشمار میرود، اما مانند هر تکنولوژی دیگری، محدودیتهای خود را دارد. بهطور کلی، تمرکز ورسل بر روی توسعهدهندگان است و برای کاربران شرکتی مناسب نیست. چرا که برای مدیریت آن به یک برنامهنویس یا یک آژانس توسعهدهنده حرفهای نیاز دارید. از دیگر محدودیتهای ورسل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نیاز به برنامهنویسان باتجربه: برای راهاندازی پلتفرم Jamstack با زیرساخت ابری و بهرهبرداری کامل از آن، به برنامهنویسانی باتجربه نیاز دارید که به این راحتی پیدا نمیشوند. این مورد باعث میشود که شرکتها به برنامهنویسها وابسته باشند و زمانی که افراد فنی حضور ندارند دچار مشکل شوند.
- مشکلات نگهداری سرویس: اگر وبسایت یا وباپلیکیشن شما باید همیشه در دسترس باشد، ورسل برای این کار مناسب نیست چون مکانیزمی برای مدیریت کرش کردن پروژه ارائه نمیکند. همچنین باید بدانید که برای اعمال تغییرات اساسی احتمالا لازم است ریسک Downtime را بپذیرید.
- نگهداری سرویس: ورسل مدیریت مستمر یا سرویسهای بهینهسازی ارائه نمیکند. لازم است که نگهداری وبسایت را خودتان به عهده بگیرید چرا که احتمال از کار افتادن آن وجود دارد. علاوه بر این، ورسل هیچ فایلی را درون خود نگه نمیدارد و برای این کار باید از GitHub کمک بگیرید.
- عدم اجرای خودکار جریان توسعه: این پلتفرم جریان توسعه را بهصورت خودکار انجام نمیدهد و به این ترتیب برنامهنویسان مجبورند کدها را جداگانه میزبانی و بارگذاری کرده و وبسایت یا وباپلیکیشن را به صورت دستی دیپلوی کنند.
- تاخیر در نمایش محتوا: نکته آخر این که این پلتفرم، سرورهای اختصاصی به کاربران ارائه نمیکند.
امنیت در پلتفرم ورسل
امنیت در سرویس ابری همیشه یک موضوع کلیدی است. پلتفرم ورسل امکاناتی برای حفظ امنیت در اختیار دارد که از داده کاربران و اپلیکیشن محافظت میکند. برخی از ویژگیهای امنیتی ورسل به شرح زیر هستند:
- گواهینامه SSL اتوماتیک: با در اختیار داشتن گواهینامه رایگان SSL برای دامنههای شخصی، میتوانید از ارتباط ایمن بین کاربران و اپلیکیشن اطمینان حاصل کنید. این گواهینامهها بهطور خودکار صادر و تمدید میشوند و نیازی به مدیریت دستی آنها نیست.
- تنظیمات امنیتی پیشفرض: اپلیکیشنها روی این سرویس دارای تنظیمات امنیتی پیشفرض هستند که آنها را در مقابل تهدیدهای ناشی از تنظیمات نادرست محافظت میکند.
- محافظت از DDoS: شبکه Edge دارای لایه محافظتی است که از اپلیکیشنها در برابر حملات DDoS مراقبت میکند.
- پیادهسازی Immutable: در ورسل، پیادهسازی به روش Immutable (به معنی تغییرناپذیر) انجام میشود؛ یعنی بعد از دیپلوی، امکان تغییر دادن وجود ندارد. این ویژگی، ریسک انجام تغییرات غیرمجاز را کاهش داده و اعمال تغییرات را فقط با طی روند صحیح پیادهسازی ممکن میکند.
- محافظت از عملکردهای بدون سرور (serverless): در ورسل، کارکردهای بدون سرور بهصورت ایزوله (مستقل) اجرا میشوند که امکان بروز نقضهای امنیتی را به حداقل میرساند.
- کنترل دسترسی: برای هر عضو، محدودیت دسترسی مشخصی تعیین میشود تا فقط برای انجام وظایف خود به اطلاعات دسترسی داشته باشد.
- کنترل امنیتی مداوم: بازرسیهای همیشگی توسط ورسل انجام میشود تا از امنیت پلتفرم اطمینان حاصل شود.
- مطابقت با استانداردهای محافظت داده: سرویس ورسل طبق دستورالعملهای GDPR (مجموعه قوانین اتحادیه اروپا مرتبط با حفظ حریم خصوصی، محرمانگی و خروج داده) عمل میکند تا از دیتای کاربران محافظت کند.
فریمورکهای مورد استفاده در ورسل
یکی دیگر از مزیت های ورسل این است که از زبانها و فریمورکهای مختلفی پشتیبانی میکند. به همین دلیل برنامهنویسان میتوانند با استفاده از ابزار مورد نظر خود، پروژه را پیش ببرند. در زیر به برخی از فریمورکهای محبوب که توسط ورسل پشتیبانی میشوند اشاره میکنیم:
- Next.js: فریمورک محبوب React است که برای ساختن اپلیکیشنهای اجرا شده در سمت سرور استفاده میشود.
- Gatsby: یک سایتساز قدرتمند بر پایه React است که برای ساخت سایتهای سریع و بهینه به کار میرود.
- Nuxt.js: فریمورک بر پایه Vue.js که برای ساختن اپلیکیشنهای اجرا شده در سمت سرور به کار میرود.
- React: کتابخانه محبوب جاوا اسکریپت که توسط فیسبوک توسعه داده شده و برای ساخت رابط کاربری استفاده میشود.
- Vue.js: فریمورک پیشرفته جاوا اسکریپت برای ساختن رابط کاربری است.
- Angular: پلتفرمی که توسط گوگل توسعه داده شده و برای ساخت وب اپلیکیشن استفاده میشود.
- Svelte: فریمورک جدید، سبک و سریع جاوا اسکریپت برای ساختن رابط کاربری است.
- Ember.js: فریمورکی برای خلق وباپلیکیشنها است که روی بهرهوری برنامهنویسان متمرکز است.
- Eleventy: یک سایتساز استاتیک سادهتر است که با زبانهای قالب متعدد کار میکند.
- Hugo: یک سایتساز استاتیک سریع و انعطافپذیر است که بر پایه Go ساخته شده است.
با این که ورسل از فریمورکهای متعددی پشتیبانی میکند، اما برای استفاده با Next.js بهینهسازی شده است. البته لازم است بدانید که دامنه فریمورکهای هماهنگ با ورسل به این موارد محدود نمیشود و برنامهنویسان میتوانند از تکنولوژیهای دیگر نیز برای توسعه وبسایت یا وباپلیکیشن خود استفاده کنند.
هزینه استفاده از ورسل
نسخه پایه ورسل رایگان است. اگر بعد از رشد سرویس خود، به قابلیتهای بیشتری نیاز دارید، با پرداخت حداقل ماهیانه ۲۰ دلار (برای پلن Pro) میتوانید از امکانات اضافه مانند ابزارهای نظارت فرانتاند، همکاری تیمی با امنیت بالا، محافظت پیشرفته، مقیاسپذیری خودکار، پشتیبانی ایمیلی و … استفاده کنید. در پلن سازمانی با پرداخت مبلغ بیشتر به امکاناتی از جمله کنترل دسترسی مهمان و تیم، تنظیمات فایروال وباپلیکیشن، قابلیت failover چند منطقهای (تغییر خودکار سیستم در صورت بروز مشکلات)، پشتیبانی پیشرفته، آپتایم ۹۹.۹۹ درصد و … دسترسی خواهید داشت.
حتما میدانید که بسیاری از سرویسهای موجود، تعداد محدودی از قابلیتهای خود را در پلن رایگان به شما عرضه میکنند و بعد از مدتی، در مییابید که برای دستیابی به ارزش واقعی سرویس موردنظر، باید نسخه پولی را تهیه کنید. در ورسل، وضعیت اینطور نیست. چرا که قابلیتهای نسخه رایگان برای تست اپلیکیشنها، ارائه نمونه کار و هر پروژه دیگری مناسب هستند و میتوانید آنها را روی آدرس vercel.app در اختیار داشته باشید. رایگان بودن پلن پایه، یکی از مواردی است که نشان میدهد دلیل محبوبیت بالای ورسل چیست.
پیادهسازی ورسل
پیادهسازی ورسل یک فرآیند ساده است. زمانی که اکانت میسازید و وارد آن میشوید، میتوانید مخزن (repository) خود را به ورسل متصل کنید. بعد از آن، میتوانید تنظیمات اولیه را انجام داده و با انجام چند کلیک آن را پیادهسازی کنید. همچنین میتوانید متغیرهای محیطی را با استفاده از کنسول اضافه کنید.
بهعنوان مثال، شما کدهای فرانت خود را در یک مخزن GitHub، Gitlab یا Bitbucket قرار میدهید. سپس به وسیله اکانت ورسل، به مخزن، دسترسی داده و نام دامنه را انتخاب میکنید.
در پشت صحنه، ورسل کدهای شما را روی سرورهایی در نقاط مختلف دنیا قرار میدهد، یک URL برای آن در نظر میگیرد و آن را برای لودینگ سریع بهینه میکند. برای اعمال تغییرات نیز کافی است که آنها را در مخزن خود عوض کنید. ورسل به صورت اتوماتیک کدهای جدید را روی سرور قرار میدهد.
جایگزینهای ورسل
پتلفرم ورسل از نظر پشتیبانی، جامعه کاربران، و کاربرپسند بودن مورد توجه قرار گرفته است. با این حال، در ادامه بررسی میکنیم که جایگزینهای ورسل چیست.
مقایسه Vercel و Netlify
Netlify کمی قبل از ورسل در سال ۲۰۱۴ به بازار آمد. بعد از آن Zeit در سال ۲۰۱۵ خلق شد و نام آن به Vercel تغییر پیدا کرد. رابط کاربری آن به صورت drag-and-drop است که کار پیادهسازی وبسایت را آسان میکند و از سایتسازها و فریمورکهایی مانند Jekyll ،Hugo و Gatsby پشتیبانی میکند. علاوه بر این، امکانات پیادهسازی داخلی آن، همکاری بین تیمها را در فرآیند ورژن کنترل آسان میکند.
هر دوی اینها پلتفرمهای خوبی هستند و میتوان گفت که بسیاری از امکانات خوب ورسل، قبلا در Netlify وجود داشت. در هر دو سرویس، به مقیاسپذیری خودکار، استقرار خودکار، کارکردهای سرور لبه، یکپارچهسازی git ،CI/CD، تستهای A/B و موارد دیگر دسترسی دارید. قبلتر، برخی از ویژگیها مانند کارکردهای سرور لبه در یکی از این دو پلتفرم موجود نبود. اما با گذشت زمان، هر دو شرکت، این قابلیتها را به سرویس خود اضافه کردند.
یک تفاوت کلیدی بین این دو سرویس محبوب Jamstack، موضوع «تمرکز» است. Netlify گاهی اوقات گستردهتر از ورسل به نظر میرسد. به این معنی که سعی دارد کارکردهای بیشتری داشته باشد. اما ورسل بیشتر روی تلاشهایش متمرکز است. در Netlify این مورد با یکپارچهسازی آن با ابزارهای بسیاری از شرکتها قابل مشاهده هست؛ چرا که امکان انتخاب از بین صدها شریک مانند Auth0 ،Cloudinary ،Cypress و Contentful وجود دارد. از طرف دیگر، ورسل روی پیشنهاد اصلی خود یعنی Next.js تاکید میکند.
React.js به گواه بیشتر توسعهدهندگان فرانتاند، محبوبترین و سازگارترین کتابخانه جاوا اسکریپت است و در میان برنامهنویسان React، فریمورک Next.js بسیار محبوب است. اگر شما هم از Next.js استفاده میکنید، ورسل گزینه خوبی برای میزبانی از اپلیکیشن شما است.
استفاده از Netlify نیز در پلن استارتِر، رایگان است. در حالت رایگان قابلیتهای پایه از جمله HTTPS، دامنه دلخواه و استقرار مداوم (CD) دسترسی دارید. نسخه پرداختی (Starter) با قیمت ماهانه ۱۹ دلار برای دسترسی به امکانات بیشتر موجود است. در نهایت نسخه حرفهای (Pro) با قیمت ماهانه ۹۹ دلار به ازای هر سایت، امکانات پیشترفتهای از جمله همکاری تیمی، مدیریت هویت و تحلیل پیشرفته را فراهم میکند. شاید Netlify از نظر قیمت با ورسل برابر باشد، اما از نظر قابلیتهای بدون سرور، پلتفرم ورسل یک سر و گردن بالاتر است.
مقایسه Vercel و Heroku
برنامهنویسان میتوانند از پلتفرم ابری Heroku برای پیادهسازی، مدیریت و افزایش مقیاس وباپلیکیشنهای خود استفاده کنند. Heroku از زبانها و فریمورکهای مختلفی پشتیبانی میکند و مجموعهای از پلاگینها، مانند دیتابیس و ابزارهای مانیتورینگ در کنار یکپارچهسازی با سرویسهای ثالث را در اختیار کاربران قرار میدهد.
علاوه بر این، برنامهنویسان میتوانند با استفاده از داکِر ایمیجها به پیادهسازی مبتنی بر کانتینر دسترسی داشته باشند و اپلیکیشن خود را مدیریت کنند. اما در مقایسه با Heroku یکی از مهمترین مزایای ورسل چیست؟ باید گفت که مقیاسپذیری در Heroku دستی است ولی در ورسل بهصورت خودکار انجام میشود.
عملکرد اپلیکیشن در Heroku به کانتینرها وابسته است و برای e-commerce، وبسایتهای داینامیک و وباپلیکیشنهای پیچیده با منطق بکاند شخصیسازی شده به کار میرود. اما ورسل برای توسعه وبسایتهای استاتیک سریع و اپلیکیشنهای تک صفحهای (SPA) استفاده میشود.
هزینه راهاندازی اپلیکیشن در پلن اولیه Heroku از ماهیانه ۵ دلار شروع میشود و اگر به امکانات بیشتری مانند دسترسی به وب اپلیکیشنهای داخلی و API نیاز دارید، باید هزینه بیشتری از ۲۵ تا ۱۵۰۰ دلار بپردازید. برای پلن سازمانی نیز هزینه بر اساس نیازهای شما تعیین میشود.
نتیجهگیری
در این مقاله بررسی کردیم که Vercel چیست و در مورد مزایا، قیمت و نحوه کارکرد آن توضیح دادیم. این سرویس ابری، فرایند اجرا و پیادهسازی وبسایت را بهطور ساده و سریع پیش میبرد. همچنین در مورد موارد امنیتی توسط این سرویس و فریمورکهای سازگار با آن صحبت کردیم.
بهطور خلاصه، اگر یک تیم برنامهنویسی حرفهای دارید یا با یک شرکت توسعه نرمافزار همکاری میکنید، ورسل انتخاب خوبی برای شما است. کار با این پلتفرم راحت است و تیمهای فرانتاند میتوانند به راحتی پروژههای خود را به کاربران برسانند. با این حال لازم است به محدودیتهای اشاره شده در این مقاله درباره ورسل نیز توجه داشته باشید.