لاراول چیست؟ آشنایی با فریم ورک محبوب PHP
لاراول از زمان انتشار اولیهاش در سال ۲۰۱۱، بیش از ۱۰ سال است که در دنیای برنامهنویسی وب غوغا بهپا میکند و تاکنون توانسته در بین محبوبترین فریمورکهای PHP قرار بگیرد. فریم ورک لاراول موفق شده مثل یک جعبهابزار کامل باشد که کار برنامهنویسها را راحتتر میکند.
لاراول چیست؟ جعبه ابزار جادویی PHP
لاراول (Laravel) یک فریمورک قدرتمند برای زبان برنامهنویسی PHP است که به توسعهدهندگان وب کمک میکند تا بدون دردسر نوشتن کدهای تکراری بهراحتی وبسایت و اپلیکیشن قدرتمند بسازند. این فریم ورک شامل تمام ابزارها و ویژگیهای ضروری است که روند ساخت وبسایت را با استفاده از زبان برنامهنویسی PHP ساده و لذتبخش میکند.
فریم ورک لاراول به عنوان یک فریم ورک بکاِند، با در اختیار گذاشتن ابزارهای کاربردی مثل مدیریت دیتابیس، امنیت و احراز هویت، پشت صحنه وبسایت شما را مرتب میکند. این فریم ورک امکانات جزئی برای بخش فرانتاند هم ارائه میدهد، اما برای داشتن ظاهری زیبا و کاربرپسند، بهتر است آن را با یک فریم ورک فرانت مثل Vue.js ترکیب کنید. خبر خوب این که Laravel بهخوبی با فریم ورکهای فرانت هماهنگ میشود.
بیشتر بخوانید: فریم ورک ویو چیست؟
Laravel چه تفاوتی با PHP دارد؟
تصور کنید قصد دارید با آجر، سیمان و میلگرد یک خانه بسازید. قطعا زمان زیادی میبرد و باید حواستان باشد همه این مصالح را بهدرستی بهکار ببرید. حالا تصور کنید به جای تکتک مصالح، از بلوکهای آماده از پیش ساخته استفاده کنید. این بلوکها حکم فریم ورک را دارند.
PHP مثل آجر، سیمان و میلگرد ابزار پایهای برای ساخت وبسایت و اپلیکیشن محسوب میشود. Laravel با داشتن امکانات از پیش ساخته شده، به شما این امکان را میدهد تا به جای نوشتن کدهای تکراری، روی بخشهای اصلی و خلاقانه پروژه تمرکز کنید. به عبارت دیگر، به شما کمک میکند سریعتر، راحتتر و با تمرکز بهتر وبسایت یا اپلیکیشن خود را بسازید. همچنین باید اشاره کرد که برای استفاده از لاراول، نیاز به دانش برنامهنویسی با PHP دارید.
لاراول چگونه عمل میکند؟
لاراول، مانند اکثر فریم ورکهای مطرح وب، از الگوی MVC مخفف Model ،View و Controller (مدل-نما-کنترلکننده) در توسعه وبسایت یا اپلیکیشن استفاده میکند. یعنی فرآیند توسعه به سه بخش اصلی تقسیم میشود:
- مدل (Model): چگونگی مدیریت و نگهداری دادهها در وبسایت یا اپلیکیشن را مشخص میکند.
- نمایش (View): منظور نمایش بصری دادهها یا رابط کاربری (UI) است. این بخش بیشتر با HTML و CSS مدیریت میشود. نمونههایی از عناصر UI، شامل لیستهای کشویی، نمودارها، کادرهای متن و جدولها هستند.
- کنترلکننده (Controller): همانطور که از نامش پیداست، بخش کنترلکننده، وظیفه کنترل اطلاعات نمایش داده شده به کاربر را برعهده دارد. هنگامی که کاربر با وبسایت یا اپلیکیشن تعامل میکند، کنترلکننده، دیتای مرتبط را از قسمت مدل بازیابی کرده و با استفاده از قسمت نمایش آن را به کاربر نشان میدهد.
در لاراول، همهچیز با یک فایل به نام public/index.php شروع میشود. این فایل، درب ورودی برنامه شماست و درخواست شما را به یکی از بخشهای مدیریت کنسول (console kernel) یا بخش مدیریت وب (HTTP kernel) هدایت میکند.
کرنل (kernel) مثل یک مدیر صحنه عمل میکند. فریم ورک لاراول همچنین مجموعهای از بوتاسترپرها را مشخص میکند که وظیفه آنها این است که تسکهایی که باید قبل از رسیدگی به درخواستها تکمیل شوند را انجام دهند. این فریم ورک همچنین میانافزارهای را مشخص میکند که تسکها باید قبل از رسیدگی به آنها اجرا شوند. از جمله این تسکها، لود کردن هر موردی است که ارائهدهندههای سرویس برای اپلیکیشنها به آنها نیاز دارند.
پس از کامل شدن فرایند بوتاسترپ و رجیستر شدن ارائهدهندگان سرویس، درخواستها به روتر (Router) میرسد. روتر نقش راهنما را بازی میکند و درخواست را به بخش مناسب (معمولا یک کنترلر) هدایت میکند. روتر علاوه بر این، هر میانافزاری که برای مسیر خاص مورد نیاز است را اجرا میکند. پس از اینکه درخواست از میانافزارها عبور کرد، از اجرای متد کنترلر یا مسیریابی، یک بازخورد داده میشود که موجب میشود این زنجیره به ویو بازگردد.
مهمترین امکانات Laravel چیست؟
در ادامه مقاله «Laravel چیست؟» به بررسی امکانات فریم ورک لاراول میپردازیم. این فریم ورک امکاناتی از جمله موارد زیر دراختیارتان قرار میدهد:
ماژولهای آماده
فریم ورک لاراول با مجموعهای از پکیجها همراه شده که بهراحتی میتوانید آنها را به وب اپلیکیشن خود اضافه کنید. دیگر نیازی نیست کدها را از ابتدا بنویسید. کافیاست ماژول موردنظر را انتخاب و فعال کنید. حتی میتوانید ماژولهای دلخواه خودتان را بسازید و به وبسایت اضافه کنید.
امکان تست خودکار
لاراول از هر دو روش تست واحد (unit testing) و تست ویژگی (feature testing) پشتیبانی میکند. تست واحد برای بررسی بخشهای کوچکتر کد و تست ویژگی برای اطمینان از کارکرد درست تمام وبسایت یا بخشهای مجزا کاربرد دارد.
مدیریت آسان مسیرها
لاراول به جای اینکه از آدرسهای طولانی و گیجکننده برای قسمتهای مختلف سایت استفاده کند، از نامهای کوتاه و قابل فهم بهره میبرد. این موضوع باعث میشود مدیریت وبسایتهای پیچیده سادهتر شود. برای تغییر نام مسیرها کافیاست به جای تغییر دستی هر مسیر، فایل اختصاصی را ویرایش کنید.
امنیت بالا
با فریم ورک لاراول خیالتان از بابت امنیت اطلاعات کاربران راحت است. از جمله ویژگیهای امنیتی این فریم ورک میتوان به تایید هویت کاربر، سطوح دسترسی مختلف، تایید ایمیل، هش کردن پسورد و موارد دیگر اشاره کرد.
مهاجرت دیتابیس
به لطف کنترل نسخه یا به عبارتی «ورژن کنترل» فرایند مهاجرت دادن دیتابیس بسیار سادهتر میشود.
قابلیت ORM
ORM مخفف Object Relational Mapping است. به لطف این ویژگی، میتوانید به جای استفاده از کدهای پیچیده SQL از طریق دستورات ساده PHP با پایگاه داده ارتباط برقرار کنید. این موضوع باعث صرفهجویی در زمان و بهبود خوانایی کد میشود.
انجین قالب
انجین قالب Blade به توسعهدهندگان امکان ایجاد و نگهداری قالبهای سبک برای وبسایتها را میدهد.
ذخیرهسازی حافظه پنهان یا سیستم کش
ذخیرهسازی در حافظه پنهان، اطلاعات را بهطور موقت ذخیره میکند تا بار پردازش وظایف تکراری در برنامه شما به حداقل برسد. این امر باعث افزایش سرعت بارگذاری صفحات و بهبود عملکرد کلی وباپلیکیشن میشود. لاراول از انواع مختلف ذخیرهسازهای حافظه پنهان مانند Memcached و Redis پشتیبانی میکند.
مدیریت خطا
مدیریت خطا در فریم ورک Laravel بهطور خودکار پیکربندی میشود و به شما کمک میکند تا بهراحتی اختلالات را شناسایی و حل کنید. در حالت دیباگ، لاراول پیغام خطای دقیق برای تمام خطاهای موجود را نمایش میدهد. این امر به شما در عیبیابی سریعتر و اصلاح دقیقتر مشکلات کمک میکند.
مزایای استفاده از لاراول چیست؟
حالا که با مفهوم لاراول و امکانات آن آشنا شدیم، بهسراغ مزایای این فریم ورک میرویم. برخی از مزایای خاص لاراول عبارتند از:
یادگیری آسان
اگر پیشزمینه کافی داشته باشید، یادگیری لاراول برایتان ساده است. برای استفاده موثر از لاراول، به درک کلی از PHP و مفاهیم برنامهنویسی شیءگرا (OOP مخفف object-oriented programming) نیاز دارید. برخورداری از دانش اولیه HTML نیز مفید است.
توسعه سادهتر
لاراول از همان ابتدا برای سادهسازی کارهای رایج در پروژههای توسعه وب مانند مسیریابی، احراز هویت، انتقال، ذخیره کش و موارد دیگر طراحی شده است. همچنین با استفاده از رابطهای خط فرمان (CLI) بصری و قدرتمند، ادغام ماژولهای از پیش ساخته شده با یک اپلیکیشن، ساده میکند.
ابزاری برای همه سطوح توسعهدهندگان
لاراول خود را یک فریم ورک «پیشرو» معرفی میکند؛ یعنی شامل مجموعه متنوعی از قابلیتها است که به درد هر کاربری میخورد. فرقی نمیکند یک برنامهنویس تازهنفس یا توسعهدهنده همهفنحریف باشید. لاراول در هر سطحی حرفی برای گفتن دارد.
مقیاسپذیری آسان
فریم ورک لاراول قابلیت مقیاسپذیری بالایی دارد. برنامههای کاربردی لاراول با پشتیبانی یکپارچه از سیستمهای کش توزیعشده و سریع، قادر به پاسخگویی میلیونها درخواست در ماه هستند. Laravel همچنین یک پلتفرم استقرار بدون سرور به نام Vapor ارائه میدهد که مبتنی بر AWS بوده و مقیاسپذیری بالایی دارد.
بستر و جامعه کاربری عظیم
لاراول یک اکوسیستم فوقالعاده است که توسط جامعه بزرگی از توسعهدهندگان پشتیبانی میشود. از آنجایی که لاراول یکی از پرکاربردترین فریم ورکهای PHP محسوب میشود، کتابخانه برنامههای کاربردی و پکیجهای لاراول بهراحتی در دسترس است.
معایب فریم ورک لاراول چیست؟
در کنار تمام مزایایی که فریم ورک لاراول را محبوب کرده است، نیاز است معایب آن را نیز درنظر بگیریم. اگر با فریم ورکهای دیگر کار نکردید، یادگیری Laravel برایتان زمانبر است؛ زیرا امکانات و مفاهیم زیادی دارد که لازم است با آنها آشنا شوید تا فوت و فن کار را بهدست آورید. ازطرفی، گاهی اوقات، مخصوصا وقتی با حجم بالای اطلاعات یا ترافیک سروکار دارید، ممکن است عملکرد یک وبسایت با لاراول نسبت به فریم ورکهای دیگر ضعیفتر باشد. البته با بهکار گرفتن تکنیکهای بهینهسازی مختلف، میتوانید سرعت لاراول را بالا ببرید.
در کنار تمام این موارد، بروزرسانی نسخههای جدید لاراول، مخصوصا وقتی از تعداد زیادی پکیج و کتابخانه جانبی استفاده میکنید، چالشبرانگیز است؛ زیرا نسخههای جدید گاهی اوقات تغییرات اساسی لازم دارند و باید بخشهایی از کد را بهروزرسانی کنید.
کاربرد Laravel چیست؟
اکنون بیایید ببینیم با لاراول چه نوع وبسایتهایی میتوانیم خلق کنیم:
- فروشگاههای اینترنتی و آنلاین: با لاراول میتوانید به راحتی یک فروشگاه بسازید، محصولات را مدیریت کرده، درگاه پرداخت امن راهاندازی کنید و به طور خلاصه، یک کسب و کار اینترنتی پررونق داشته باشید.
- شبکههای اجتماعی: دلتان میخواهد یک پلتفرم شبیه به فیسبوک یا اینستاگرام بسازید؟ لاراول این امکان را به شما میدهد تا با خیال راحت، شبکه اجتماعی اختصاصی خودتان را راه بیاندازید.
- سیستمهای مدیریت محتوای آموزشی: آموزش آنلاین این روزها حسابی طرفدار پیدا کرده است. با لاراول میتوانید یک پلتفرم حرفهای برای برگزاری دورههای آموزشی آنلاین بسازید.
- اپلیکیشنهای سازمانی: فرقی نمیکند نرمافزار مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) یا سیستم مدیریت منابع سازمانی (ERP) نیاز داشته باشید، لاراول به شما کمک میکند تا اپلیکیشنهای قدرتمند سازمانی با آن بسازید.
پس اگر میخواهید وارد دنیای هیجانانگیز توسعه وب شوید، یادگیری Laravel یک قدم هوشمندانه است. این فریم ورک به شما کمک میکند تا خلاقیت خود را شکوفا کنید و کدنویسیهای پیچیده را سادهتر کنید.
جمعبندی
لاراول، فریم ورک محبوب برنامهنویسی وب با زبان PHP، مجموعهای از ابزار و امکانات برای توسعهدهندگان مهیا میکند تا وبسایت و اپلیکیشن مقیاسپذیر، امن و کارآمد بسازند. این فریم ورک مزایا و امکانات ویژهای دارد که بهطور کامل در مقاله بررسی کردیم. در کنار تمام چالشهایی که ممکن است در کار با لاراول با آن روبهرو شوید، این فریم ورک یک ابزار قدرتمند برای توسعه وب است که به توسعهدهندگان کمک میکند کارشان سادهتر شود.