فریم ورک Flask چیست؟ + مزایا،‌ معایب و مقایسه با جنگو

فریم ورک فلسک، یکی از فریم‌ ورک‌های مشهور زبان برنامه‌نویسی پایتون است که به توسعه دهندگان وب کمک می‌کند تا با سرعت بالا و در کمترین زمان ممکن، سایت و برنامه‌های خود را بسازند. علاوه بر سادگی، فلسک از انعطاف‌پذیری بالایی برای شخصی‌سازی پروژه‌های مختلف برخوردار است. در این مطلب فریم ورک Flask را معرفی می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که چه تفاوتی میان فریم ورک فلسک و جنگو وجود دارد.

نقش پایتون در توسعه وب چیست؟

پایتون که زمانی تنها زبان محبوب برنامه‌نویسی وب بود که فاصله قابل توجهی با سایر زبان‌های مشابه‌ داشت، حالا به ابزاری کارآمد برای توسعه‌دهندگان وب تبدیل شده است. سرعت و کارایی بالا، پایتون را به گزینه‌ای ایده‌آل برای ساخت اپلیکیشن‌های وب بک‌اند بدل کرده که نیازمند پردازش سریع داده‌ها هستند.

اما کاربردهای پایتون در دنیای وب به اینجا ختم نمی‌شود. از این زبان قدرتمند برای جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها، انجام امور مربوط به یادگیری ماشین و هوش مصنوعی و حتی ساخت نمونه‌های اولیه وب‌سایت‌ها نیز می‌توان استفاده کرد. با استفاده از فریم‌‌ورک‌های محبوب و کارآمدی مانند Django و Flask، می‌توان به کمک پایتون، وب‌اپلیکیشن‌های مختلفی ساخت. در ادامه به بررسی فریم ورک Flask خواهیم پرداخت.

فریم‌ورک Flask چیست؟

فریم ورک فلسک، که در دسته فریم‌ ورک‌های سبک «Micro Web Framework» قرار می‌گیرد، توسط آرمین روناچر، یک برنامه‌نویس استرالیایی، طراحی شده است. این فریم‌‌ ورک به خاطر ساختار ساده و کارآمدی که دارد به «میکرو فریم‌ورک» شناخته می‌شود. در مقایسه با فریم‌ ورک‌های فول‌استک، میکرو فریم‌ورک‌ها دامنه‌ی وسیع‌تری از قابلیت‌ها را ارائه نمی‌دهند، اما به دلیل تمرکز بر هسته‌ی ضروری وب‌اپلیکیشن، به شما کمک می‌کنند تا در زمان و منابع خود صرفه‌جویی کنید.

Flask از ابزار Werkzeug WSGI و انجین قالب Jinja2 برای ارائه امکانات خود استفاده می‌کند. Werkzeug یک کتابخانه قدرتمند در پایتون برای ساخت وب‌سرور و برنامه‌های تحت وب است. این کتابخانه از رابط WSGI (مخفف Web Server Gateway Interface) برای تعامل بین سرور وب و برنامه‌های پایتون استفاده می‌کند.

فریم ورک Flask به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به واسط‌های اضافی، از طریق کتابخانه‌های مختلف دیتابیس به پایگاه داده متصل شوند. علاوه بر این، Flask از ساخت API ها به طور کامل پشتیبانی می‌کند. با استفاده از Flask، می‌توانید به سادگی API های «RESTful» بسازید که به کلاینت‌ها اجازه می‌دهد تا با برنامه شما از طریق HTTP تعامل داشته باشند. REST مخفف «Representational State Transfer» است و مجموعه‌ای از اصول را برای ایجاد، خواندن، آپدیت یا حذف کردن اطلاعات روی سرور و از طریق HTTP را فراهم می‌کند. سرویس‌های تحت وب که از این اصول پیروی می‌کنند، به نام سرویس‌های وب RESTful شناخته می‌شوند.

فلسک چگونه کار می‌کند؟

همان‌طور که اشاره کردیم، راز محبوبیت فریم ورک فلسک در سادگی آن نسبت به سایر فریم‌ ورک‌های پایتون است. این فریم‌ ورک با استفاده از دو کتابخانه اصلی Werkzeug و Jinja که تحت مجوز BSD هستند، کار می‌کند. Werkzeug در فلسک برای مدیریت درخواست‌های کاربران و ارتباط با سرور استفاده می‌شود و وظیفه‌اش مسیریابی و پردازش این درخواست‌ها است. از سویی دیگر، Jinja به عنوان یک انجین قالب‌بندی (template engines)، داده‌ها را به صورت دینامیک در قالب‌های از پیش تعریف شده نمایش می‌دهد تا صفحات وب HTML تولید کند. این کار باعث می‌شود برنامه‌نویس نیازی به صرف وقت زیاد برای نوشتن کدهای تکراری برای هر صفحه نداشته باشد.

مزایای فریم ورک فلسک

فریم ورک Flask، به عنوان یک میکرو فریم‌ ورک مزایای متعددی ارائه می‌دهد که آن را به انتخابی ایده‌آل برای پروژه‌های توسعه وب تبدیل می‌کند.  در اینجا برخی از مزایای کلیدی فلسک را آورده‌ایم:

۱. مقیاس پذیری بالا

اندازه همه چیز است؛ و این موضوع در مورد انتخاب فریم‌ ورک مناسب برای توسعه‌ی وب‌سایت‌ها و برنامه‌های تحت وب نیز صدق می‌کند. فلسک به عنوان یک میکرو فریم‌ورک، به برنامه‌نویسان این امکان را می‌دهد که پروژه‌های خود را به سادگی و با کارایی بالا توسعه دهند.

اگر قصد ساخت یک برنامه را دارید که ابعاد آن کوچک است اما قابلیت رشد و توسعه دارد، فریم ورک فلسک گزینه مناسبی برای شما است. سادگی و وابستگی‌های کم این فریم‌‌ورک به ابزارهای جانبی، عملکرد راحت آن را تضمین می‌کند.

۲. انعطاف پذیری

فلسک به دلیل انعطاف‌پذیری میان ابزارهای توسعه وب محبوبیت زیادی کسب کرده است. این فریم‌ورک با اصل فلسفه پایتون مبنی بر «سادگی بهتر از پیچیدگی» همسو است و به همین دلیل به راحتی می‌توان آن را تغییر داد یا به محیط‌های دیگر منتقل کرد.

این ویژگی‌ها نه تنها قابلیت ارتقای پروژه‌ها را فراهم می‌کنند، بلکه پایداری ساختار برنامه را نیز تضمین می‌کنند، به این معنی که تغییر در یک بخش از برنامه، کل سیستم را بهم نمی‌ریزد. مزیت دیگر فلسک، سبک بودن آن است. این ویژگی آن را به گزینه‌ای انعطاف‌پذیر نسبت به جنگو برای پروژه‌های کوچک تبدیل می‌کند.

۳. کدنویسی آسان

فریم ورک فلسک به برنامه‌نویسان کمک می‌کند تا بدون نیاز به درگیر شدن با جزئیات پیچیده و زمان‌بر، روی مهم‌ترین بخش ماجرا، یعنی کدنویسی تمرکز کنند. یادگیری و درک این فریم‌ ورک، باعث صرفه‌جویی چشم‌گیر در زمان و تلاش برنامه‌نویسان می‌شود. با تکیه بر فلسک، برنامه‌نویسان می‌توانند وب‌سایت‌هایی کارآمد طراحی و پیاده‌سازی کنند.

۴. طراحی سبک

وقتی اصطلاح «سبک» را برای توصیف فریم ورک فلسک به کار می‌بریم، به طراحی ساده و تعداد کم اجزای آن اشاره می‌کنیم. این سادگی، کنترل بالایی را به برنامه‌نویسان می‌دهد و نیاز به افزونه‌های جانبی را برای عملکرد فریم‌ ورک از بین می‌برد.

قابلیت برنامه‌نویسی ماژولار یکی دیگر از نقاط قوت فلسک است. در این روش، عملکرد فریم‌‌ورک به واحدهای قابل تعویض مجزا به نام «ماژول» تقسیم می‌شود. هر ماژول به عنوان یک واحد مستقل عمل می‌کند و می‌تواند وظیفه‌ای خاص را انجام دهد. این کار انعطاف‌پذیری بالایی به کل ساختار می‌دهد و امکان جابجایی و تست مستقل هر ماژول را فراهم می‌کند.

۵. راهنمای جامع

دسترسی به راهنما و دستورالعمل‌های واضح، کار با فریم‌ ورک را برای برنامه‌نویسان راحت‌تر می‌کند. این کمک موجب می‌شود که آن‌ها بیشتر به استفاده از فریم‌ ورک یا ابزارهای دیگر علاقه نشان دهند. راهنمای کاربردی، فرایند یادگیری و استفاده از نرم‌افزار را ساده‌تر می‌کند و انگیزه برنامه‌نویسان را برای نوشتن کد افزایش می‌دهد.

۶. توسعه پذیری و سازگاری

فریم ورک فلسک به واسطه پشتیبانی از طیف گسترده‌ای از افزونه‌ها، به برنامه‌نویسان امکان ارتقا برنامه‌های خود را با قابلیت‌های متنوع می‌دهد. علاوه بر این، سازگاری بی‌نظیر این فریم‌ ورک با دیتابیس‌های مختلف، آن را به ابزاری همه‌کاره و انعطاف‌پذیر در توسعه نرم‌افزار تبدیل کرده است.

معایب فریم ورک فلسک

فلسک به عنوان یک میکرو فریم‌ورک، مزایای زیادی دارد، اما معایبی نیز دارد که باید قبل از انتخاب آن در نظر گرفته شوند:

۱. کمبود جعبه ابزار کامل

یکی از اصلی‌ترین معایب فریم ورک فلسک، کمبود جعبه ابزار کامل در مقایسه با فریم‌ورک‌هایی مانند Django است. به این معنی که برنامه‌نویسان برای انجام بسیاری از وظایف معمول مانند احراز هویت یا مدیریت پایگاه داده، باید به صورت دستی کتابخانه‌های مورد نیاز را اضافه کنند. این موضوع می‌تواند باعث افزایش تعداد درخواست‌ها و در نتیجه کاهش سرعت برنامه شود.

۲. درک ارتباط اجزای مختلف

ورود به یک پروژه برنامه‌نویسی در حال اجرا، به‌خصوص زمانی که از فریم ورک Flask استفاده شده باشد، می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. Flask به عنوان یک میکرو فریم‌‌ورک، از معماری ماژولار استفاده می‌کند که به معنای وجود بخش‌های مجزا و مستقل در پروژه است. به همین دلیل، افراد تازه وارد برای درک چگونگی عملکرد بخش‌های مختلف و ارتباط آن‌ها با یکدیگر، نیاز به صرف زمان بیشتری دارند

۳. هزینه نگهداری

فلسک با وجود سازگاری با فناوری‌های مختلف، گاه هزینه‌ای اضافی برای پشتیبانی از این فناوری‌ها به شرکت‌ها تحمیل می‌کند. چالش دیگر، به‌روزرسانی یا کنار گذاشته شدن این فناوری‌هاست که شرکت‌ها را ملزم به جایگزینی سریع با راه‌حل‌های جدید می‌کند.

مقایسه فریم ورک فلسک با جنگو

فلسک و جنگو دو مورد از محبوب‌ترین فریم‌‌ورک‌های پایتون هستند. هر دو این فریم‌ ورک‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند و انتخاب آن‌ها به نوع پروژه و نیاز شما بستگی دارد. در جدول زیر به مقایسه فریم ورک فلسک با جنگو پرداختیم:

در نهایت باید اشاره کنیم که می‌توانید از هر دو فریم‌ورک در کنار هم استفاده کنید. همچنین اگر یک توسعه‌دهنده هستید، یادگیری فریم ورک فلسک در کنار جنگو،‌ مهارت بالاتر را برای شما به همراه دارد و احتمالا می‌توانید به کمک یادگیری این دو فریم‌ورک، درآمد بیشتری نیز کسب کنید.

بیشتر بخوانید: فریم‌ورک جنگو چیست؟

جمع‌بندی

فریم ورک فلسک، فریم‌‌ورکی انعطاف پذیر و سبک برای پروژه‌هایی است که با زبان برنامه‌نویسی پایتون توسعه پیدا کرده‌اند. یادگیری این فریم‌‌ورک به دلیل سادگی که دارد، برای افرادی که آشنایی زیادی با زبان پایتون ندارند نیز مناسب است. در این مقاله، با فریم ورک Flask و نحوه عملکرد آن آشنا شدیم. همچنین، در ادامه به بررسی مزایا، معایب و مقایسه آن با فریم‌ورک جنگو پرداختیم.